Cinsel sağlık:Yumurtalık kanseri

Yumurtalık aknseri jinekolojik kanserler içinde en çok korkulan kanserdir. Çünkü hastalık ileri evreler ulaşmadan herhangi bir belirti vermemektedir. Düzenli jinekolojik muayene dışında yumurtalık kanserinin erken tanısında kullanılacak bir yöntem henüz bulunamamıştır. Jinekolojik kanserlerin %25 oluşturur ve 50-60 yaşları arasında daha sıklıkla görülür. Gebe kalmamış ve doğum yapmamış kişilerde görülme sıklığı daha fazladır. Bazı ailelerde ise genetik yatkınlık vardır.
Kanserin bulguları ileri evrede ortaya çıkmaktadır ve hastayı hekime getiren şikayet karın ağrısı ve karın şişliğidir. Bu aşamada tümör 12-15 cm boyunda ve karında sıvı birikimi vardır. Tümörün cevre organlara yaptığı baskı nedeni ile idrar yollarına ve mide-bağırsak sistemine bağlı yakınmalar ortaya çıkar. Bunlar, sık idrara gitme, kabızlık, isal, bulantı, kusma ve iştahsızlık gibi şikayetlerdir. Küçük bir grup hasta ise hekime adet düzensizliği ve anormal kanama şikayeti ile başvurmaktadır. Bunun nedeni ise genelde hormon salgılayan tümörlerdir. Tanıda jinekolojik muayene, laparoskopi (karın içi organların görülerek incelenmesine imkan veren tanı ve tedavi amaçlı yapılan bir girişim), ultrason, doppler ultrason, tomografi, manyetik rezonans gibi görüntüleme yöntemleri ve kandaki tümör belirteçlerinden faydalanılır.

Tedavide cerrahi girişim en etkin tedavi yöntemidir. Cerrahi girişim aynı zamanda hastalığın yaygınlık derecesinin saptanmasını ve sonraki tedavi yaklaşımını belirlemekte yardımcı olur. İlerlemiş evrelerde cerrahi tedaviye radyoterapi ve kemoterapide eklenir.

Simir (smear) Testi.

Rahim ağzı kanserinin erken teşhisi için mutlaka yaptırılmalıdır.

Halk arasında simir testi olarak bilinmektedir.
Bu test ile kanser öncesi lezyonlarının doktorlar
tarafından daha kolay tanınıp tedavi edilmesini sağlar.

Simir testi taramasına , ilk cinsel ilişki ile başlanmalıdır.(18 yaşında veya herhangi bir yaşta )

Bütün seksüel olarak aktif kadınlarda yılda bir kere uygulanması tavsiye edilmektedir.

Cinsel ilişkiye geç başlayan ve tek partneri olan kadınlarda rahim ağzı kanserinin gelişme riski
çok düşüktür.Hiç cinsel ilişkiye girmemiş kadınlarda ise servikal kanser gelişme riski yaklaşık sıfırdır.Servikal kanser gelişme riski düşük olan olan guruptaki kadınlarda smear bir yıldan daha geniş aralıklar ile tekrar edilebilir.Kanser olmayan nedenlerden dolayı histerektomi (rahim alınması ameliyatı) olmuş kadınlarda smear taraması her 3 yılda bir yapılmalıdır.

Simirsmear) testi nasıl yapılır?

Genellikle bu testi yaptırmak isteyen kadınlar ve özellikle ilk defa yaptıracakların merak ettiği bir sorusu.Acaba nasıl yapılır. Smear testi yapılması son derece basit bir yöntemdir ve ağrılı değildir.Hiç bir dokuya zarar vermeyen ve acı uyandırmayan bir uygulamadır.Test işlemi 15-30 saniye arasında sürer.
Genellikle rutin jinekolojik muayene sırasında uygulanır .Muayenede
vajinal spekulum takıldıktan sonra rahim ağzı (serviks) görülür. Vajina ve serviks (rahimağzı) çıplak gözle görülebilen lezyonlar(yaralar) açısından değerlendirildikten sonra yumuşak bir fırça yada özel bir spatula yardımı ile rahim ağzı bölgesinden salgı alınmaktadır. Sürüntü materyali olan salgı, lam denilen ince bir cam üzerine yayılıp ,alınan hücrelerin cam yüzeye yapışması
için alkol dolu bir kap içine konur veya üzerine yapıştırma özelliği olan bir sprey sıkılır. Fiksasyon denen bu işlem yapıldıktan sonra cam preparat özel bir saklama kabı içine konarak patolojiye gönderilmektedir. Patoloji laboratuvarında boyama işlemlerinden geçirilen cam, mikroskop altında incelenerek, değerlendirilir. İnce yayma teknikle, Human Papilloma Virus (HPV) tayini de yapılır.

Opr.Dr. Nevra Topalismailoğlu

Çeşitli kaynaklardan derlenmiştir.

Rahim Kanserlerinde ne tür şikayetler ortaya çıkar?

Rahim kanserinin ilk bulgusu menopoz sonrası dönemde vaginal kanamalar iken adet gören kadınlardayse düzensiz adet kanamaları şikayetleridir.

ÇOK ÖNEMLİ!
Menopoz sonrası kanaması olan veya 40 yaş sonrası artmış (özellikle pıhtılı) vaginal kanama şikayeti olan tüm kadınlar rahim kanseri riskine karşı doktora başvurmalıdır.

Ayrıca periyodik jinekolojik muayeneler sırasında vaginal ultrason ile rahim iç zarı (endometrium) kalınlığı ölçümü de rahim kanseri hakkında fikir verebilmektedir.

Menopoz sonrası yıllarda kalınlaşmış bir endometrium izlenmesi durumunda da hastalar kanser açısından değerlendirilmelidir.

Pap-smear testi rahim kanseri erken tanısında kullanmaya elverişli bir test değildir. Bu test daha çok rahim ağzı (serviks) kanseri taramasında önemlidir.